การถ่ายภาพหยุดความเคลื่อนไหว
ภาพหยุดความเคลื่อนไหว มีหลากหลายประเภทมาก ส่วนมากมักจะหมายถึง ภาพที่เคลื่อนไหวเร็ว ๆ (จนมองไม่ทันด้วยตาเปล่า) แล้วเราจับภาพนิ่งได้อย่างชัดเจน สามารถนำมาดู และพิจารณาถึงส่วนต่าง ๆ ในภาพได้อย่างละเอียด ตัวอย่างของภาพแนว Stop Action หรือภาพหยุดความเคลื่อนไหว มีดังนี้
- ภาพคน ปลา วาฬ หรือตัวอะไรที่กำลังกระโดด แนวนี้ฮิตที่สุดครับ ไปเที่ยวที่ไหน ต้องโดดกันตลอด
- ภาพคนกำลังเล่นกีฬา เช่น คนกำลังตีเทนนิส ขณะลูกเทนนิสลอยกลางอากาศ
- ภาพนกกำลังบินกลางอากาศ ไม่ว่าจะเป็นนกอินทรี เหยี่ยว หรือนกนางนวล เหมือนที่ลงไว้เมื่อกี้่นี้ครับ
- ภาพสัตว์กำลังตะครุบเหยื่อ เช่น จิ้งเหลนกำลังแลบลิ้นจับแมลง เป็นต้น
- ภาพหยดน้ำ ที่หยดลงมากระทบผิวน้่ำ และแตกออกอย่างสวยงาม
- ภาพกระสุนปืนที่กระทบผลแตงโม และระเบิดออก (อันนี้อาจเกินความสามารถกล้อง DLSR ต้องใช้กล้องความเร็วสูงพิเศษ)
หลายคน เวลาดูภาพเพื่อน ๆ ไปเที่ยวสถานที่สวย ๆ ต่าง ๆ มักจะเห็นภาพเพื่อน ๆ กระโดดค้างอยู่ในอากาศ ทำท่าทางต่าง ๆ ที่ดูสนุกสนาน ดังนั้น ถึงคราวที่เราไปเที่ยว เราก็จะกระโดดมาโชว์เพื่อน ๆ บ้าง
เนื้อหาที่จะมาเล่าให้ฟังในวันนี้ ผมจะมาอธิบายวิธีการถ่ายภาพ Stop Action เพื่อเป็นอีกแนวทางหนึ่ง ให้เพื่อน ๆ ถ่ายภาพวันหยุดพักผ่อน หรือสถานที่ท่องเที่ยวมาแชร์กัน เพื่อความสนุกสนานมากยิ่งขึ้นครับ หลักการง่ายมากเลยครับ คร่าว ๆ มีดังนี้
** ใช้ความเร็วชัตเตอร์ที่สูง ๆ (เร็ว ๆ) ถ่ายภาพ **
จบแล้ว!!!! จริง ๆ ครับ หลักการมีอยู่เท่านี้จริง ๆ ส่วนจะต้องใช้ความเร็วสูงมาก สูงปานกลาง สูงนิดหน่อย เดี๋ยวผมจะแจกแจงด้านล่างนะครับ
ปัจจัยที่มีส่วนเกี่ยวข้อง
- วัตถุยิ่งเคลื่อนไหวเร็ว Shutter Speed ยิ่งต้องเร็ว เช่น นกบิน หรือผีเสื่อกระพือปีก อันนี้ต้องใช้ความเร็วชัตเตอร์สูงมาก อาจจะ 1/1000
- แสงต้องมาก (แสงน้อยถ่ายยากครับ ถ้าต้องถ่ายจริง ต้องใช้แฟลช) เพราะหากแสงน้อย ถ้าเร่งความเร็วชัตเตอร์สูง ๆ แล้ว แสงจะเข้าเซนเซอร์ได้น้อย ทำให้ไม่สามารถถ่ายได้ (ถ่ายออกมาภาพมืดหมด) จริงอยู่ เราสามารถเร่ง ISO มาก ๆ ทำให้เซนเซอร์ไวแสงได้ แต่ภาพที่ได้นั้น จะมีคุณภาพไม่ค่อยน่าประทับใจสักเท่าใดนัก
- ควรถ่ายตามแสง (ย้อนแสงก็ได้ เดี๋ยวค่อยอธิบายเพิ่ม แต่ต้องใช้แสงอื่นช่วย) เพื่อให้สีสันฉากหลังสดใส และตัวแบบหน้าไม่ดำ
หลักการพื้นฐาน
ตัวแบบยิ่งเคลื่อนไหวเร็ว ยิ่งต้องใช้ค่าความเร็วชัตเตอร์ที่สูงมากขึ้น ไม่เช่นนั้น ภาพที่ได้จะไม่นิ่งสนิท และไม่คมชัด เช่น
- ภาพนกนางนวลบิน ควรใช้ความเร็วชัตเตอร์ 1/1000, 1/2000 วินาที หรือเร็วกว่านั้น
- ภาพคนกำลังวิ่งลอยกลางอากาศ อาจใช้ความเร็ว 1/2000 วินาที
- ภาพคนกระโดด บางครั้ง ความเร็วแค่ 1/400 หรือ 1/800 วินาที ก็ได้ภาพนิ่งสุด ๆ แล้ว ขึ้นอยู่กับสถานการณ์ ผมเคยใช้ความเร็วแค่ 1/250 ภาพก็ได้ผสมกัน นิ่งบ้าง ไม่นิ่งบ้าง แต่บางครั้ง แสงไม่อำนวย ก็ต้องอาศัยโชคช่วยบ้าง แต่ถ้าแสงมาก ๆ อัดเข้าไปเลยครับ 1/4000 หรือ 1/8000 เลย
- ภาพปลากำลังว่ายน้ำช้า ๆ ความเร็วชัตเตอร์ 1/200 วินาทีก็เพียงพอแล้ว
วิธีการตั้งค่ากล้อง
สำหรับมือใหม่นะครับ เอาแบบง่ายที่สุดเลย ให้ปรับกล้องเป็นโหมด TV สำหรับ Canon (โหมด S สำหรับ Nikon) และใช้ค่าความเร็วชัตเตอร์สูง ๆ ตามลักษณะที่ผมอธิบายข้างบน เช่น 1/2000, 1/1000, 1/500 เป็นต้น ถ้าแสงมาก ๆ ก็ใช้สูง ๆ ไปเลย ภาพนิ่งแน่นอน
โหมดการวัดแสง ตั้งเป็นเฉลี่ยทั้งภาพเลย (เราก็ไม่ค่อยใช้อย่างอื่นอยู่แล้ว), ISO ปล่อยไหล, Aperture (รูรับแสง) ปล่อยไหล แต่ทั้งนี้ทั้งนั้น หมายความว่า เราถ่ายในที่ซึ่งมีแสงสว่างมากเหลือเฟือนะครับ อย่างที่อธิบายไปตอนต้น
สำหรับช่างภาพระดับมืออาชีพ หรือคนที่ถ่ายเก่งแล้ว เขามีวิธีเฉพาะของเขาเองครับ แต่ละคนไม่เหมือนกัน เพื่อน ๆ ผมในก๊วนถ่ายภาพ ปรับไม่เหมือนกันซักคน คนละสูตร แล้วแต่ภาพปลายทางว่า เค้าต้องการออกแบบมาให้เห็นอย่างไร
เคล็ดลับเล็ก ๆ น้อย ๆ สำหรับการถ่ายภาพกระโดด (ที่กำลังนิยมกัน) :
- การจัดองค์ประกอบ ให้เว้นที่เผื่อกระโดดข้างบนไว้ด้วย
- ให้ตัวแบบไปยืนที่จะกระโดด แล้วเราโฟกัสที่แบบ พอได้โฟกัสแล้ว ให้เปลี่ยนเป็นแมนนวลโฟกัสครับ เพื่อล็อคโฟกัสไว้เลย ไม่ต้องโฟกัสแล้ว จากนี้ไปตรงนี้จะชัดทุกภาพ แต่ถ้าเปลี่ยนตำแหน่ง ต้องโฟกัสใหม่นะครับ
เพียงเท่านี้เองครับ เสร็จแล้วสำหรับการตั้งค่ากล้อง คราวนี้มาพูดถึงการกดชัตเตอร์บ้าง ซึ่งโดยทั่วไปมี 2 แบบนะครับ แล้วแต่ใครจะถนัดแบบไหน เพื่อนผมในกลุ่ม มีทั้ง 2 แบบเลยครับ
- ถ่ายภาพเดียวเด็ด ๆ ไปเลย จับจังหวะ
- ถ่ายต่อเนื่องเป็นชุด โดยการปรับกล้องเป็นโหมดถ่ายต่อเนื่อง (high speed ไปเลย) แล้วกดชัตเตอร์ค้างไว้ เพื่อถ่ายเป็นชุดหลาย ๆ ภาพต่อเนื่องไปเลย
สำหรับตัวผม ชอบจับจังหวะสวย ๆ ทีเดียวหรือ 2 ทีมากกว่า . . . อันนี้แล้วแต่ชอบนะครับ
ข้อควรระวังของการกระโดดให้สูง ๆ
อันนี้เล่าให้ฟังจากประสบการณ์ตรง ที่เกิดกับตัวเองจริง ๆ เลยนะครับ
หัวเข่าและข้อเท้า ถ้าไม่ฟิตจริง โดดแค่ 2-3 ทีก็พอครับ อย่าโดดมาก เข่าจะกระแทก ทำให้บาดเจ็บได้ เอาแบบทำท่าสวย ๆ เน้น ๆ แค่ไม่กี่ทีเลิกเลยครับ
ต้องเซฟหลังด้วย ต้องรู้จักท่ากระโดดด้วย แรก ๆ อาจโดดเบา ๆ ก่อน เพื่อฝึกฝนก่อน ถ้าทำท่าผิด อาจปวดหลังไปเป็นอาทิตย์เลย
ระวังกางเกง ตอนผมโดดแบบแอกชั่นเต็มที่ที่เกาหลีใต้ โดดไปปั๊ป . . เสียงดัง "แคว่ก" ตามมาทันที ปรากฎว่ากางเกงขาดตรงเป้าพอดี . . . โชคดี วันนั้นเดินทางกลับเมืองไทยพอดี กระเป๋าเดินทางอยู่ใต้รถทัวร์ เลยไปเอากางเกงใหม่มาเปลี่ยนได้ ไม่ต้องใส่กางเกงขาด ๆ ไปทั้งวัน
* ผมจะพยายามเขียนเทคนิคการถ่ายภาพเท่าที่ศึกษามา และประสบการณ์ส่วนตัวในการถ่ายสถานการณ์ต่าง ๆ ด้วยภาษาที่ง่าย ๆ เพื่อให้เพื่อน ๆ ถ่ายภาพออกมากันสวย ๆ นะครับ http://web.suaythep.com